цэпы на шыі ня лёс,
І дакладна мы не жадаем,
Каб далей на народзе ён рос.
Вораг наш, разумей ясна:
Ты абраў не прымушаны шлях.
І жыві ў пачуцці надзеі:
Мы ўзгадаем, што значыць "брат".
2020
Я — беларус
Я беларус, таму крывёй клянуся,
Што не забуду край радзімы свой.
Я беларус і гэтым ганаруся,
Бо гэта сувязь са святой зямлёй.
Я беларус па бацьку і па маці —
І для мяне ўсе вы ёсць браты.
Я беларус; і ў марах сваіх бачу
Над рэкамі паветра ды бары.
Я беларус з-за мовы і без мовы.
Мне абыякава, які лятае сцяг.
Я беларус, таму што безумоўна
Я паважаю людзей іншых шлях.
Я беларус, таму што маю веру
У лепшы дзень: ён існуе; не сон.
Я беларус, таму за здраду родным
Няхай з нябёс апусціцца праклён.
2020
* * *
Ноч і луны. Казачнае неба.
Я гляджу на тое, як гараць
Ледзяныя, белыя завеі,
І аб тым ня трэба размаўляць,
Бо яны прыгожыя, як пекла,
Бо ўнутры ў іх жыве Нішто.
Дагараюць знічкі ў паветры,
Бо былі пустыя так даўно.
2021
* * *
Я Радзіму паклічу: "Міледзі", —
І яна грамафона гульнёй
Прыбяжыць па даліне і ўзгорку,
Каб бяз слоў павітацца са мной.
Я мелодыю хутка пазнаю,
Калі з вод на сіняй рацэ
Гэта ледзі гукі здымае
Ды нясе ў белай руцэ.
Дакрануся яе? Не, ніколі.
Яна знічка ня толькі мая.
Захаваю каханне пад воляй
Да цябе, святая зямля.
2021
* * *
Прагучыць у касцёле нешта,
Быццам пералом ня звонкі,
А за ім нясуцца крыкі,
Чорныя, як цень, вясёлкі.
Праз вітраж яны праходзяць,
Праз вітое ружа-шкло,
Пакуль унутры гуляюць
Анёл з ксёндзам на жыццё.
Шэры позірк, крылы птушак,
Стогне пад вадой арган —
Усё да ксёндза дасылае:
Ён раба ня тым багам.
Так хаваючыся міла
У яркі, як каханне, сон,
Падмяняючы твой сімвал,
Хутка здыме плоць Дагон.
2021
Скарум
Ідуць імкненні, хмары мая
І людзі хворыя на сум.
Усюды быццам расквітае
Нешта складанае… Скарум.
Забыты ў даўнінах неўр,
Што перароджаны як бог,
Па вуліцах блукае. Спевы…
Збірае ён са звонкіх ног.
* * *
І ён чакае навальніцы.
Чакае чорна-шкляны дзень,
Калі дах неба і паветра.
Адкінуць цёмна-шэры цень.
Тады пачне ён паляванне.
У воўка форме ліпкі бог
Хаваецца. У разважаннях
Яго ня бачыць Евы род.
* * *
Душа. Душа. Як ён жадае.
Як лічыць усіх, хто тут ідзе.
Не, ён няспешны. Ён чакае,
Калі та самая прыйдзе:
Хтосьці ўтомлены, падбіты,
Хтосьці без моцы да жыцця.
З такім Скарум гуляе, кабы
Знайсці ў ім штосьці для ваўка.
* * *
Скарум у вачах змяняе хмары,
Злівае сонца ў гэты шторм
Гуляе хутка, і з адчаю
Ён робіць музыку Нішто.
Ягоны голад вельмі жудак.
Ён робіць чалавека зручным.
То воўчы ёсць маленькі замак,
Што станцыя метро "Удручча".
2021
* * *
What's the weather like today?
Is it sunny? Is it rain?
Or today is very cold?
I don't know. My door is closed.
Since the sun got up in dawn
Till this sun is falling down
I'm a prisoner of walls
Like a toy in house of dolls.
When the moon arose in skies
And the stars like fireflies
I am watching for a life
But it stops to move at night.
And I read the mystic notes.
All of them are lies, of course,
But so many pictures've seen
When you live in quarantine.
2020
* * *
I think your death is in the fire
Which cross a body like the wind.
I hope your ash will dust the iron
And you will not remember it.
For you, my enemy in ages,
For you, nobody from the dreams,
I'm here, speaking like a stranger,
Cause you'll guess who've told you it.
2020
Глава X
Разное
Есть вещи, которые
Ни к чему не отнесешь.
Обещания
Новый век начался с притязаний
И не произойдет новых признаний:
Там, где бездействие стало золотом,
Даже слова караются молотом.
Кругом принципы невмешательства —
Никто не берёт себе обязательства.
Нам говорят: "Не нужна свобода!
Власть не видать всякому сброду!"
Мир, труд и счастье через войну,
Плакат на стене мне скажет, найду.
Что истинно, ложно, а ложное верно -
Забудь навсегда ты слово "наверно".
Серые стены в громких словах:
"Будет повержен наш злейший враг!".
Слова агитатор позже прочёл,
Чтобы никто от них не ушёл.
Радио шум задаст направленье,
Строчки с листовок укажут спасенье.
В кашу смешались мысли и тени:
Слежка теперь нужна нам за всеми.
Что-то сжигают, но это не праздник:
Книги горят на заводах бумажных.
От фабрик везде идёт запах дыма —
Кашель, нет масок, угроза не мнима.
Глаза с потолка и стены с ушами
Собой намекают: "Следи за словами".
Куда-то неправильно сделал шажок -
В деле появится пять новых строк.
Пуля в оружьи всегда видит цель.
Никто не уверен: кто будет ей.
От красного знамени новых времён
До красной стены путь всем знаком.
Змей революции дал людям рай,
Позже сказал: "На земле засыпай.
На чужой засыпай, и на своей.
Мне все равно. Я всех главней"
Самый заветный в истории плод —
Хватки железной вечный оплот.
Где длань революции хочет упасть,
Будет стоять абсолютная власть.
2020
* * *
Я видел: волны разбивались.
Почувствовал я их удар.
Они всё шли и не кончались,
Стирались в первозданный пар.
А горизонт их вновь и снова
Широкой линией гнал вперед.
Да, горизонту было больно.
Удар он чувствует. Он ждёт.
Тоска. Эфирная разлука.
В секундах застывает крик.
И от утеса вдаль несётся:
"От волн ты хочешь что, старик?"
Его ответ: "Да не хочу я
От них, бегущих, гром побед.
Я только мирно наблюдаю,
Как улетают они вверх".
2020
* * *
Обернусь я черным лисом
Да к тебе во снах приду.
И кто знает… И кто знает,
Что с собой я принесу.
Буду я сидеть игриво
И навязчиво шептать:
"Спи, ребёнок самый милый".
Я хочу тебе
