V. Р. 496.
89
Roest 2000. Р. 50.
90
Acta 1885. S. 649–650.
91
Ibid. S. 411–412.
92
Ibid. S. 413–414.
93
Weijers 1987. Р. 52–55.
94
Гипотетический список преподавателей: Kantorowicz 1932. S. 269–273.
95
Ferretti 1908–1911. P. 252. Bellomo 1985. P. 159ss.
96
Huillard-Bréholles 1865. Р. 347 (Письмо 50).
97
Рукописная традиция «Письмовника» столь сложна, что до сих пор не существует его критического издания, хотя над ним уже не одно десятилетие работает ряд исследователей. Письма Николая де Рокка Старшего и Николая де Рокка Младшего: Nicola de Rocca 2003.
98
Constable 1976. Р. 36–37.
99
Alberico di Montecassino 2008.
100
Воскобойников 2024. С. 58–60 (со ссылками на основную историографию).
101
Я работал с одной из пяти рукописей XIII века, созданной в Центральной или Южной Италии, возможно, в Сицилии, поскольку в начале ее записан текст призыва к восстанию против французов: имеется в виду Сицилийская вечерня 1282 года. Laon. Bibliothèque municipale de Laon ms. 449. В одном недатированном письме Петр Винейский выражал соболезнование преподавателям Неаполитанского университета по поводу смерти магистра грамматики G.: за этим инициалом вполне может скрываться наш Гвалтьеро. Huillard-Bréholles 1865. N. 98. P. 394–396.
102
Uguccione da Pisa 2004.
103
Cremascoli 2003. P. 257–271.
104
Lusignan 1994. P. 32; Klinck 1970. S. 151–168; Уколова 2016. С. 368–376.
105
Huillard-Bréholles 1965. P. 381–383.
106
Delle Donne 2010. P. 152–157.
107
Delle Donne 2005. P. 134–137.
108
De Stefano 1950. Р. 288.
109
Grabmann 1926. S. 264–265. Baeumker 1920. S. 8–49.
110
Weisheipl 1974. P. 15.
111
Magistri Petri de Ybernia 1993. P. 20 ss. Комментарий на «Об истолковании» в рукописи BAV lat. 5988. Fol. 82r–108v.
112
Dunne 2003. P. 323–324.
113
«Ad cuius transitum, licet impresencialiter, forte obscurata sunt sydera, quorum semitas edocebat; elementa concussa sunt, circa que sua intencio versabatur; ipsa eciam natura turbata, nam ipsius archana humanis mentibus inserebat. … Et mirum in modum, quod cum sue resolucionis tempore de anima disceptaret, uno solo momento suam sibi animam non potuit retinere, que ad minus sui discessus tempus debuit presignasse, ut non videretur, se ipsam tanto laboris opere consumsisse. Legitur enim Martinum longo tempore ante sui obitum prescivisse, sed tantus magister suum finem penitus ignoravit. In quo ex parte docemur quod anime racionalis cognicio aput philosophos recta non fuit». Delle Donne 2010. P. 145.
114
Лотарио де Сеньи 2021. С. 206–261; Воскобойников 2021. С. 194–205. d’Alvenry 1966.
115
Grabmann 1926. S. 251–252.
116
Leccisotti 1958. P. 36. Panarelli 2001. P. 71.
117
Leccisotti 1952. P. 115–116.
118
Leccisotti 1955; Leccisotti 1958; Leccisotti 1978.
119
Leccisotti 1978. Р. 67.
120
Averrois Cordubensis 1953. P. 388.
121
Leccisotti 1952. P. 117.
122
Leccisotti 1958. Р. 52–53.
123
«Ut ergo solus amaretur Deus, factus est inamabilis mundus». Leccisotti 1978. Р. 54.
124
Bellomo 1991. Р. 149.
125
Classen 1983. S. 255 ff.
126
Ebild 1994. P. 47–52; Newby Gordon 1997. P. 173–183.
127
Paravicini Bagliani 2023. P. 291–312.
128
Гене 2002. С. 63–66.
129
Салимбене 2004. С. 381.
130
Там же. С. 260. Kantorowicz 1965. P. 284–307; Shaller 1993. S. 25–52.
131
Reeves 1969. Р. 299–300. Lerner 1988. P. 359–384.
132
Maire Vigueur 1994. P. 72–73.
133
Gatto 1995. P. 537.
134
Салимбене. Ук. соч. С. 382–386.
135
Michael Scotus. Liber introductorius. Clm. 10268. Fol. 31A-B.
136
Салимбене 2004. С. 225.
137
Bamberg, Staatsbibliothek astronom-mat. cod. 4, fol. 65–68.
138
Roger Bacon 1897. Vol. I. P. 386.
139
Kolmer 1982. S. 152–159.
140
Воскобойников 2014. С. 183–191.
141
HD. V, 1. P. 287.
142
Massignon 1969. P. 82–85.
143
Мец 1996. С. 287–288.
144
HD, V, 1. P. 339.
145
Matthei Parisiensis 1888. S. 176: «Presumpsit quod omnes fatui sunt qui credunt nasci de virgine Deum, qui creavit naturam et omnia, potuisse; hanc heresim illo errore confirmans, quod nullus nasci potuit, cuius conceptum viri et mulieris coniunccio non precessit, et homo debet nihil aliud credere, nisi quod potest vi et ratione nature probare».
146
«In epistolis suis humiliter de Deo scribit imperator et catholice, nisi